We leven in een onbegrijpelijke, onlogische en inconsequente wereld. Als er een Franse toeriste na het nuttigen van paddo’s uit een Amsterdams hotelraam dondert, rechten de ambtenaren van het Openbaar Ministerie en de nationale gezagsdragers de rug en slaan stoere taal uit over het verbieden van paddo’s.
De tienduizenden doden jaarlijks door gebruik van alcohol en tabak waren nooit aanleiding tot enig verbod anders dan het verbod op reclames op publieke radio en TV, aangevuld met de verplichting voor de commercie op tabaksverpakkingen te vermelden hoe gruwelijk slecht de consumptie van tabak is. Drankreclame mag nog steeds, maar dan op tijden dat de kleintjes op bed liggen en onder vermelding van het obligate zinnetje dat met mate gedronken moet worden. Obligaat en vaag. Wat is precies ‘met mate’?
De publieke omroep heeft daar geen boodschap aan. Het programma BinnensteBuiten van KRO-NCRV, een heerlijk rustig alternatief voor die amechtige Matthijs van Nieuwkerk, presteerde het mei 2016 de loftrompet te steken over in Twente gestookte whisky: ‘..een bijzondere whisky. Het Twentse eikenhout speelt daarbij een belangrijke rol‘. Zo, dat wist ik niet, maar blijkbaar is het eikenhout in Twente heel anders dan in Utrecht of Gelderland.
April 2017 mochten we, inclusief het jonge kijkerspubliek dat rondom 19.00 uur nog TV mag kijken van pappa en mamma, zien dat sommelier Lendl Mijnhijmer en chef-kok Leon Mazairac in Doesburg de kelder van het oude Arsenaal bezochten waar Bart Joosten zijn eigen whisky en gin maakt.
Afgelopen week, 22 september, was het weer raak. De dwerg Alain Caron, culinair expert met een aanstellerig petje op, ging uit zijn culinaire dak bij het proeven van ‘geweldige’ wodka met een ‘smaak van noten’ die twee Hollandse gluiperds stoken van biologische, alsof dat er wat toe doet, tulpenbollen. Waarom van Hollandse tulpenbollen? Omdat dat volgens beide stokers beter scoort, en dus meer geld oplevert, in het buitenland. Vooral dat misleidende ‘biologische’ is om te kotsen. Na fermenteren, stoken, destilleren maakt het geen bal meer uit of die tulpenbollen ‘biologisch’ zijn en wordt met die nutteloze kreet alleen maar gesuggereerd dat we hier te maken hebben met een gezonde wodka. Commerciële laaienlichters; niets anders dan dat.
Wodka, een smakeloos goedje met meer dan 40% alcohol, whisky, gin het mag allemaal voor kinderbedtijd op de publieke omroep lyrisch aanbevolen worden, gehuld in een jasje van kleinschalige ambachtelijkheid. Die entourage is niets anders dan wat de reclamebranche al vele tientallen jaren doet bij het aanprijzen van rotzooi: een sfeertje aanbieden waarmee naïeve consumenten verleid worden het giftige glas aan de lippen te zetten. Caron en de redactie van BinnensteBuiten komen niet eens op de gedachte even te vermelden dat je dat gif met mate, vooral met mate moet consumeren. Nee, erger nog: Caron kreeg van de Wodkajongens een flesje aangereikt waaruit hij gretig, kort achter elkaar drie flinke slokken dronk. Genieten!
Een dag later 23 september was 1Vandaag tussen 18.15 en 18.45 uur, de kleintjes nog steeds voor de TV, aan de beurt om de revival van pijp en pijptabak sfeervol in beeld te brengen. Komkommertijd. De tabaksommelier van tabaksspeciaalzaak Hajenius uit Amsterdam kreeg alle ruimte de geweldige kwaliteit van de door haar bedachte melanges aan te prijzen en een grote wand vol prachtige pijpen werd getoond. Niet alleen die verfijnde ambachtelijkheid van tabakmengen kwam lyrisch in beeld. Ook de productie, met de hand natuurlijk en van de meest bijzondere houtsoort, van peperdure pijpen mochten we in een langgerekte sluikcommercial zien. De tevreden roker mocht ook niet ontbreken. Het zijn mannen met baarden, vinyl op de draaitafel, die na hard werken helemaal tot ontspanning komen onder het genot van pijp en tabak. Oh ja, hoe vervelend dan ook, op het blik pijptabak moet natuurlijk voldaan worden aan de wettelijke verplichting te waarschuwen voor de gevaren van roken. Maar ach, als je af en toe ontspant met een pijp kan die tabak niet echt kwaad, zo mochten we horen. Kom op Openbaar Ministerie: aan de slag. Hier wordt ‘unverfroren’ op de publieke omroep geblaat dat die waarschuwing flauwekul is, als je maar ‘met mate’, daar heb je hem weer, rookt.
Zijn dit incidentele missers door de publieke omroep? Welnee. Ilja Gort, de man met niet alleen een aanstellerig alpinopetje maar ook met een onfrisse, aanstellerige snor, mag uitzending na uitzending smakelijke wijnen aanbevelen in zijn programma’s Gort à la carte en Gort over de grens. Dit is geen sluikreclame meer, maar brutale, rechtstreekse promotie van alcohol.
Acteurs Kasper van Kooten en Patrick Stoof mochten in het AVROTROS programma Leven in de brouwerij duiken in in de wereld van bier. Per aflevering bezoekt het duo twee tot drie brouwerijen. En overal moet natuurlijk geproefd worden. ,,Meestal nemen we maar een paar slokjes, want anders dan bij het proeven van wijn spuug je bier niet uit bij het proeven.”, zegt Kasper, die zich spontaan een gebeurtenis uit de tijd van de voetbalserie All Stars herinnert. ,,Bij All Stars dronken we in zo’n beetje alle scènes bier in de kantine. En dat dronken we zo snel en hard dat de producent op een gegeven moment alcoholvrij bier aansloot om ons bij de les te houden!” (Metro 30 januari 2017). Kijk zo gaat dat met alcohol: je zuipt teveel en gaat daar dan nog prat op ook. Dat hoorde ik over cocaïne, minder gevaarlijk dan alcohol, nooit iemand zo pochend zeggen.
En het Commissariaat van de Media, de Stichting Reclame Code, de Zender Coördinator, het Openbaar Ministerie en minister Edith Schippers die de gezondheidskosten in bedwang wil houden kijken allemaal (onder het genot van een ontspannend glaasje wijn?) toe.
Volledige ontspanning dankzij die kunstmatige nostalgie met een pijp? Het kan nog beter: zet naast je asbak en draaitafel ook nog zo’n glaasje van die overheerlijke tulpenbollenwodka, kleinschalig gestookte whisky of gin, een goed glas wijn of een ambachtelijk biertje en het geluk is compleet
We leven echt in een onbegrijpelijke, onlogische en inconsequente wereld.
Clifford Mead, sociologische beschouwingen
We hebben in Nederland ongeveer 60.000 dienders. Ik heb het niet zo op mensen die blaten dat ze het niet zo op hebben met de politie. Mij een te generaliserende veroordeling. Ik heb het wel al sinds herfst 1980 (!) niet op met een bepaalde diender uit Schiedam.